BT Sözlüğü

ODYA BT Sözlüğü, sektördeki tüm profesyonellerin ortak bir iş sözlüğü oluşturmasına ve yönetmesine olanak tanır.

A

Access Network

Erişim şebekesi

Access Node

Erişim düğümü

Access Server

Erişim sunucu

Access Switch Router (ASR)

Erişim anahtar yönlendiricisi

Active Application

Aktif Uygulama

Ad Hoc Network

Geçici ağ

Appliance Server

Özel sunucu

Application Enabler

Uygulama sağlayıcısı

Application Resource Management

Uygulama Kaynak Yönetimi. Uygulamaların kaynak kullanımını sürekli olarak analiz eder, iş gereksinimlerinize bağlı kalırken uygulamaların performansları için ihtiyaç duyduğu kaynakları tam otomatikleştirilmiş eylemler ile sağlamaya yarar

Application Performance Management

Uygulama Performans Yönetimi. BT altyapınızda bulunan uygulamaların performansını, kullanılabilirliğini ve kullanıcı deneyimini yönetme sürecidir. Son kullanıcıları, uygulamaları destekleyen sistemleri ve altyapıda işlemlerin gerçekleştirilme hızını izleyerek olası darboğazlara ve hizmet kesintilerine uçtan uca genel bir bakış sunar. Bir uygulamanın hızını, güvenilirliğini ve diğer tüm performans ölçümlerini en iyi düzeyde servis etmeyi sağlar

Application Dependency Mapping

Uygulama Bağımlılık Haritalama. BT ekosisteminizde kullanılan tüm instanceları, iletişim kanallarını, uygulamaları; kullanılan port ve servis detaylarına kadar tanımlayan ve haritasını çıkaran teknolojidir

Application Performance Monitoring

Uygulama Performans İzleme. Kod düzeyinde öngörüler, dağıtılmış izler ve daha fazlasının yardımıyla uygulama performansını optimize etmenizi ve sorunları gidermenizi sağlayan teknolojidir. Hem BT hem iş süreçleri açısından kritik uygulamaların performansını izlemek için yazılım araçlarını ve telemetri verilerini kullanır

Automation

BT otomasyonu, tekrarlanabilir süreçleri değiştirmek ve manuel müdahaleyi azaltmak için yazılım ve sistemler oluşturma sürecidir. Önceden insan dokunuşu gerektiren manuel süreçleri otomatikleştirerek BT altyapısının ve uygulamalarının teslimini hızlandırır

Automated NOC

NOC otomasyonu, tekrarlayan olayları insanlar müdahalesinden kurtararak süreçleri otomatize uygulanmasıdır. Operasyonları basitleştirir ve NOC’u bir izleme ve destek motoru olarak daha verimli ve etkili hale getirir

B

Back-End Application

Destek uygulaması

Backup

Yedekleme, yedek

Backward Recovery

Geriye doğru kurtarma

Blog

Ağ günlüğü

Bottleneck

Üretim ve proje yönetiminde darboğaz

Broadband (BB)

Ağ genişliği, genişbant

BT Haritası

BT Altyapı Haritası bir kuruluşun BT varlıklarının ve bunların ara bağlantılarının hayati bir görsel temsilidir. Kuruluşun sunucuları, veritabanlarını, uygulamaları ve ağ cihazlarını kapsayan teknoloji ekosistemine kapsamlı bir genel bakış sağlar. BT yöneticileri bu haritayı kullanarak sorunları ortaya çıktıkça giderebilir, iyileştirilecek alanları belirleyebilir ve kuruluşlarının BT altyapısının işleyişine ilişkin içgörüler elde edebilir.

Buffer

Ara bellek, tampon bellek

Buffering

Ara belleğe alma

Bug

Hata

Bulk Data Transmission

Toplu veri iletimi

Bus Topology

Veri yolu topolojisi

Business Data Processing

Yönetsel veri işleme

C

Call

Çağrı, arama

Call Aborted

Çağrı iptali

Call Accounting

Çağrı hesaplama, çağrı muhasebesi

Call Admission Control (CAC)

Çağrı kabul denetimi

Call Agent (CA)

Teknik destek. Service desk üzerinden gelen çağrıları karşılayan kişidir

Call Blocking

Çağrı engelleme

Client/Server Application

Kullanıcı/Sunucu uygulaması

Cloud Computing

Bulut bilişim

Cloud‐Based Applications

Bulut tabanlı uygulamalar

Cluster

Grup, küme

Command

Komut

Configuration

Düzenleme, konfigürasyon, kurulum

Configuration Management

Kurulum yönetimi, bilgisayar donanımı ve yazılımı gibi sistemleri istenen durumda tutma sürecidir. Aynı zamanda sistemlerin zaman içinde beklentilerle tutarlı bir şekilde çalışmasını sağlar. CM istenen duruma uyması için yama yapılması, güncellenmesi veya yeniden yapılandırılması gereken sistemleri belirlemeye yardımcı olur. Genellikle BT Altyapı Kitaplığı (ITIL) tarafından tanımlandığı şekliyle BT hizmet yönetimi ile birlikte kullanılır

Configuration Management Database (CMDB)

Yapılandırma yönetimi veritabanı, bir kurumun BT hizmetlerinde kullanılan donanım&yazılım bileşenleri ve bu bileşenler arasındaki ilişkiler hakkında tüm ilgili bilgileri içeren bir dosyadır. CMDB, yapılandırma verilerinin düzenli bir görünümünü verir ve bu verileri istenen herhangi bir perspektiften incelemenin imkanını sunar

Container

Konteyner. Uygulamanın bir bilgi işlem ortamından diğerine hızlı ve güvenilir bir şekilde çalışması için kodu ve tüm bağımlılıklarını paketleyen standart bir yazılım birimidir

Content‐Centric Networking (CCN)

İçerik merkezli ağ

Core Network

Çekirdek ağ

D

Dashboard

Cihaz tablosu, pano

Data

Veri

Data Access

Veri erişimi

Data Backup

Veri yedekleme

Data Connection

Veri bağlantısı

Data Exchange

Veri değişimi

Data Logging

Veri kaydı, verilerin farklı sistemlerde veya ortamlarda belirli bir süre boyunca toplanması ve saklanması işlemidir. Çeşitli olayların izlenmesini içerir. Basitçe söylemek gerekirse, kullanılan yöntemden bağımsız olarak belirli, ölçülebilir bir konu veya konular hakkında veri toplanmasıdır

Database Query

Veritabanı sorgusu, eylem sorgusu veya bir seçme sorgusu olarak ikiye ayrılır. Seçme sorgusu, bir veritabanından veri alan sorgudur. Eylem sorgusu, veriler üzerinde ekleme, güncelleme, silme veya diğer veri işleme biçimleri gibi ek işlemler ister

Dependency

Yazılım bağımlılığı, bir bileşenin düzgün çalışması için diğerine bağlı olduğu yazılım bileşenleri arasındaki bir ilişkidir. Örneğin, bir yazılım uygulaması bir veritabanını sorgulamak için bir kitaplık kullanıyorsa, uygulama o kitaplığa bağlıdır

Dependency Maping

Bağımlılık eşleme, tüm temel uygulama bağımlılıklarınız hakkında bilgi toplama ve bunu kolayca anlayabileceğiniz bir şekilde sunma sürecidir

Dependent Event

Bağımlı olay

Deployment

Dağıtım, uygulamaların, modüllerin, güncellemelerin ve yamaların geliştiricilerden kullanıcılara teslim edildiği mekanizmadır. Geliştiriciler tarafından yeni kod oluşturmak, test etmek ve dağıtmak için kullanılan yöntemler, bir ürünün müşteri tercihlerindeki veya gereksinimlerindeki değişikliklere ne kadar hızlı yanıt verebileceğini ve her değişikliğin kalitesini etkileyecektir

Digitalization

İş süreçlerinde teknoloji desteği ile manuel taskleri otomatize eden teknolojiden faydalanılmasıdır

Down Time

Bir bilgisayarın, uygulamanın, websitenin veya BT sisteminin kullanılamadığı, çevrimdışı olduğu veya çalışamadığı süreyi ifade eder

E

Edge Router

Geliştirilmiş yönlendirici

Edge Switcher

Giriş santrali

Embedded

Gömülü

End Node

Uç santral

End User

Son Kullanıcı

Encoder

Kodlayıcı

Encryption

Şifreleme

Enhancing

Geliştirme, İyileştirme

Enterprise Application Server

Kurumsal uygulama sunucusu

Enterprise Network

Kurumsal ağ. Kuruluşun kullanıcılarının, cihazlarının, sistemlerinin ve uygulamalarının fiziksel, sanal veya mantıksal bağlantısını ifade eder

Enterprise Mobility Management

Kurumsal Mobilite Yönetimi. Kurum bünyesinde bulunan tüm cihazların kullanımını, erişimini ve içeriklerin güvenliğini yönetmek için kullanılan süreçtir

F

Facility

Olanak, tesis

File Server

Dosya sunucusu

Firewall (FW)

Güvenlik duvarı. Ağınıza gelen veya ağınızdan giden trafiği izleyen bir ağ güvenlik aygıtıdır. Tanımlanmış bir dizi güvenlik kuralına göre trafiğe izin verir veya trafiği engeller

G

Gate Array

Geçit Dizilimi

Gateway

Ağ Geçidi

Gate Keeper

Geçit Denetçisi

H

Handover

Bir hücresel ağ içinde bir hücreden diğer hücreye geçiş

Help Desk

Yardım Masası. Biletleme sistemi ile proje yönetimini sağlayan yazılım

Hijacking

Alan adı saldırısı, ele geçirme (sistem, alan adı ve yönlendirici)

Hijacking Attacking

Saldırganın önceden kurulmuş bir bağlantıyı ele geçirdiği saldırı türü

Host Database

Ana bilgisayar veri tabanı

I

Inquiry

Sorgulama, bilgiyi artırma, şüpheyi çözme veya bir problemi çözme amacına sahip herhangi bir süreçtir. Bilgi Teknolojisi ekibinin eylemlerinin etkinliğini değerlendirmek için basitçe yönetim araçlarıdır

Interconnection Network

When a user visits a webpage or interacts with its elements, it triggers a series of related network traffic in the form of HTTP requests and responses. This collection of traffic is called a network interaction and is logically connected to the user’s activity on the page

Incident

Olay, arıza. İşletmenin operasyonel süreçlerini kesintiye uğratan veya bir hizmetin kalitesini düşüren beklenmeyen bir olayı ifade eder

IT Support Level

L0, L1, L2 ve L3 düzeylerini içeren destek seviyeleri. Her destek seviyesi belirli olaylara yönelik görevleri yerine getirir. L0, L1, L2 ve L3 seviyelerinin neleri kapsayacağına, sözleşmede önceden kararlaştırılan karmaşıklık türüne ve önceliğe göre müşteri karar verir

K

Kubernetes

K8s olarak da bilinen Kubernetes, kapsayıcılı uygulamaların dağıtımını, ölçeklendirmesini ve yönetimini otomatikleştirmek için açık kaynaklı bir sistemdir

Kurumsal Mobilite Yönetimi

Kurumsal Mobilite Yönetimi kurum bünyesinde bulunan tüm cihazların kullanımını, erişimini ve içeriklerin güvenliğini yönetmek için kullanılan süreçtir

L

Latency

Gidiş-dönüş süresi olarak ifade edilen bir ağın yanıt verebilirliğinin ölçüsü. Bir ağ isteği başlatma ile bir yanıt alma arasındaki süre

Leech

Bilgisayardaki bilgileri, kaynakların izinsiz kullanımı. Kaynakları, bant genişliğini veya verileri bir web sitesinden veya ağdan, genellikle etik olmayan bir şekilde tüketilmesidir

Legacy Application

Mevcut Uygulama. Halen kullanımda olan eski veya güncelliğini yitirmiş bir bilgisayar programıdır. Eski uygulamaların bakımı ve desteklenmesi zor olabilir ve daha yeni işletim sistemleri veya donanımlarla uyumlu olmayabilirler

Legacy Data

Mevcut Veri. Eski verileri, yalnızca eskimiş donanım veya yazılımlar tarafından anlaşılan, yalnızca bunlarla uyumlu olan veya yalnızca bunlar üzerinde bulunan elektronik veriler olarak tanımlayabiliriz. Bu, eski verilerin modern teknolojinin açamadığı her şeyi içerdiği anlamına gelir. Ayrıca, eski veriler yalnızca uzun vadeli ve görev açısından kritik bir sistem olan eski bir sistem tarafından kullanılabilir

Level Stability

Seviye Kararlılığı

Library

Kütüphane. Zorunlu olmamakla birlikte, sıklıkla “klasörler” ve “çekmeceler” hiyerarşisinde düzenlenen belgeler için bir veri yönetim sistemidir

M

Maintenance

Sistem bakımı. Belirli periyodlar ile yapılan sistem sağlık kontrolleri ile sistemin aksaklıklarını raporlar. Böylece, sistemsel aksaklıkların müşteri süreçlerine etki etmeden düzeltilmesini sağlar. Bu adımların tümü geçmiş tecrübelerimizle en optimum hale getirilmiş Hizmet Seviyesi Anlaşmaları çerçevesinde gerçekleştirilir

Malware

Bir bilgisayar sistemini bozmak, zarar vermek veya yetkisiz erişim elde etmek için özel olarak tasarlanmış kötü amaçlı yazılım

Managed Data Network Services (MDNS)

Güdümlü veri şebekesi hizmetleri, yönetimli veri şebekesi hizmetleri

Mapping

Eşleme, haritalama

Microservice

Bir mikro hizmet, kapsamı dar, güçlü bir şekilde kapsüllenmiş, gevşek bağlı, bağımsız olarak konuşlandırılabilen ve bağımsız olarak ölçeklenebilir olan hizmet odaklı bir uygulama bileşenidir

Monitoring

BT ekosisteminin bileşenlerini izleyerek sorunları tanımlamak için uygulamalardan ve altyapı araçlarından veri toplamayı ve analiz etmeyi ifade eder. Bu analiz işlemleri sistem ve ağ metriklerini ölçerek hizmetin kullanılabilirliğini ve yanıt verme süresini ölçerek iş kararlarını yönlendirmeyi sağlar

Monitoring as a Service

Hizmet olarak izleme

Multi-tenant

Tek bir yazılım örneğinin bir sunucu üzerinde çalıştığı ve birden çok kiracıya hizmet verdiği bir yazılım mimarisidir

Multitenancy

Çoklu kiralama, paylaşılan bir ortamda bir veya daha fazla uygulamanın birden çok bağımsız örneğinin çalıştığı yazılımın çalışma moduna bir referanstır. Örnekler (kiracılar) mantıksal olarak izole edilmiştir, ancak fiziksel olarak entegre edilmiştir

Multi Service Access Node

Çoklu servis erişim düğümü. birden çok hizmet erişim noktasını temsil eder. Msan ekipmanları, ses, bilgi, video ve multimedya hizmetleri gibi yüksek hızlı ve kaliteli hizmet olanakları sunmaktadır. Bu cihazlar Dslam (Digital Subscriber Line Access Multiplexer) yani (Digital Abone Hattı Erişim Çoklayıcısı / Paylaştırıcısı) ve Msan ünitelerini içerir

MTTR

Bir sistem veya BT ekipmanı arızalandıktan sonra onarmak için gereken ortalama süreyi ölçer. MTTR, arızanın meydana geldiği andan uygulamanın tekrar düzgün çalıştığı ana kadar geçen süreyi izler

MTTD

Ortalama tespit/keşif süreci. Bir uygulamanın veya BT sisteminin bir bileşeninin arızalandığını belirlemek için geçen ortalama süreyi ölçer

MySQL

Açık kaynaklı veri tabanı

N

Network Access Control

Ağ Erişim Kontrolü. Temel amacı ağ erişiminin kontrolünü sağlamaktır, bunun için uçtan uca ağınızın erişimini kontrol eder; uygulamalara izin verir ya da erişimini engeller. Network altyapınıza istenmeyen, izin verilmeyen hiçbir kullanıcı dahil olamaz

Network Administration

Ağ yönetimi, bir kuruluşun ağını yönetmeyi, izlemeyi, sürdürmeyi, güvenliğini sağlamayı ve hizmet vermeyi amaçlar. Belirli görevler ve prosedürler, bir kuruluşun büyüklüğüne ve türüne bağlı olarak değişebilir

Network Analysis

Ağ analizi, bir ağdaki varlıklar arasındaki ilişkileri inceleme yöntemidir. Varlıklar arasındaki bağlantıların veya bağlantıların yanı sıra varlıkların kendi özelliklerinin analiz edilmesini içerir

Network Operations Center

Bir kurumun tüm altyapı sistemlerinin 7/24 izlendiği ve yönetildiği merkezi bir konumdur. Ağ kesintilerine ve arızalarına karşı ilk savunma hattıdır

Network Performance Monitoring

Ağ Performansı İzleme. Cihazlar, sunucular, sanal ve mobil cihazlar arasındaki bağlantıları yönetir, tıkanıklıkları izler ve belirler, verimliliği en üst düzeye çıkarır ve kullanıcılar için ağ performansını iyileştirir

NOC

Network Operations Center’ın kısaltmasıdır

O

Object

Nesne. Durum ve ilgili davranıştan oluşur. Bir nesne, durumunu alanlarda saklar ve davranışını yöntemler aracılığıyla gösterir. Yöntemler, bir nesnenin dahili durumu üzerinde çalışır ve nesneden nesneye iletişim için birincil mekanizma olarak hizmet eder. Dahili durumu gizlemek ve tüm etkileşimin bir nesnenin yöntemleri aracılığıyla gerçekleştirilmesini gerektirmek, nesne yönelimli programlamanın temel ilkesi olan veri kapsülleme olarak bilinir

Object Database

Nesne veri tabanı. Bilginin nesne yönelimli programlamada kullanıldığı gibi nesneler biçiminde temsil edildiği bir veri tabanı yönetim sistemidir

Overallocation

Fazla dağıtım, bir kuruluşun belirli bir zaman çerçevesi içinde atanan tüm kritik görevleri tamamlamak için yeterli kaynağa sahip olmadığı durumlarda ortaya çıkan bir kaynak tahsisi hatasıdır. Bu yanlış adım aynı zamanda aşırı taahhüt veya fazla zamanlama olarak da adlandırılabiliren nesneye iletişim için birincil mekanizma olarak hizmet eder. Dahili durumu gizlemek ve tüm etkileşimin bir nesnenin yöntemleri aracılığıyla gerçekleştirilmesini gerektirmek, nesne yönelimli programlamanın temel ilkesi olan veri kapsülleme olarak bilinir

Overlay

Örtüşme, bindirme. Genel bir bilgi işlem anlamında, bindirme, “bir program kodu bloğunu veya diğer verileri ana belleğe aktarma, zaten depolananları değiştirme işlemi” anlamına gelir. Bindirme, programların bilgisayarın ana belleğinden daha büyük olmasına izin veren bir programlama yöntemidir. Gömülü bir sistem, çip üzerinde bir sistem için dahili bellek olan fiziksel belleğin sınırlandırılması ve sanal bellek tesislerinin olmaması nedeniyle normalde kaplamaları kullanır

Overrun

Aşırı çalışma. Bilgi işlem sistemlerinde, bir sisteme çok fazla talep geldiğinde, gerçekleşen tüm süreçleri ve iş parçacıklarını işleyemediğinde bir taşma meydana gelir. BT uzmanları, CPU talebi karşılayamadığı zaman “CPU taşması”ndan veya yetersiz işlem işleme kapasitesi nedeniyle OP çöktüğünde “arayüz taşması”ndan bahsedebilir

P

Patch

Yama yönetimi, ürün yazılımı, sürücü, işletim sistemi (OS) ve uygulama güncellemelerini bilgi işlem uç noktalarınıza dağıtma pratiğidir. Yama yönetimi, sistemleri güncel tutmak, saldırı alanlarını azaltmak ve çalışanların üretkenliğini sağlamak için kritik öneme sahiptir

Phishing

Yemleme/oltalama (şifre elde etmek için)

Pipe

Veri iletim hattı, iletişim hattı

Polling

Yoklama. Bir istemci programı tarafından harici aygıtların durumunu tekrar tekrar örnekleme sürecini ifade eder. Yoklama terimi genellikle giriş/çıkış açıklanırken kullanılır ve yazılım güdümlü G/Ç veya yoklamalı G/Ç olarak adlandırılır. Bu işlem saniyede binlerce kez gerçekleşebilir

Polling Engine

Yoklama motoru, ağ yoklamayı kontrol eden bileşendir

Proactive İzleme

Proaktif izleme genellikle BT altyapısı ve uygulamalarındaki potansiyel sorunları kullanıcılar fark edip şikayet etmeden önce belirlemek ve sorunun kullanıcıyı fark etmesini ve işi etkilemesini önlemek için eylemler başlatmaktır. Olası sorunlar konusunda BT yöneticilerini uyarır

Q

Query / Queries

Sorgular, verilerinizi bulmanıza ve bunlarla çalışmanıza yardımcı olur. Bir sorgu, veritabanınızdan veri sonuçları için bir istek veya veriler üzerinde eylem için veya her ikisi için bir istek olabilir. Bir sorgu size basit bir soruya cevap verebilir, hesaplamalar yapabilir, farklı tablolardaki verileri birleştirebilir, bir veritabanına veri ekleyebilir, değiştirebilir veya silebilir

R

Reactive İzleme

Reaktif izleme, bir şeyler ters gittikten sonra hataları tespit eder, sorun bir arızaya dönüştükten sonra aksiyon alır, müşterinin bildirimi ile olaya müdahale edilir

Reboot

Yeniden başlatma işlemi. Cihazların sistemsel problemler yaşadığında ve aygıtların çalışma verimleri düştüğünde reboot (yeniden başlatma) işlemi gerçekleştirilmektedir

Request

İstek, çağrı. BT alanındaki bir hizmet talebi, müşteri (kullanıcı) tarafından departman tarafından sunulan hizmetlerden birini almak için yapılan resmi bir talepten oluşur. Müşteri bir hizmet talebi gönderdikten sonra, BT departmanı bunu bir bilet (ticket) şeklinde alır ve sağlamaya devam eder

Router

Yönlendirici, aynı ağ iletişim kurallarını kullanan iki bilgisayar ağı arasında veri çerçevelerinin iletimini sağlayan ağ donanımıdır

S

Service Desk

Servis Masası ya da yardım masası. Son kullanıcı isteklerini gidermek için zamandan tasarruf etmek ve verimliliği artırmak için süreçleri kolaylaştırmaya ve basitleştirmeye yardımcı olan yazılım

Service Visibility

Hizmet görünürlüğü. Altyapı ve iş hizmetleri arasındaki kritik ilişkileri görmenizi sağlar, böylece iş hizmeti sorunlarının nedenlerini hızlı bir şekilde bulabilir ve bunları hızla çözebilirsiniz. SLA’ları daha tutarlı bir şekilde karşılamanıza, BT değişikliğinin istenmeyen sonuçlarını önlemenize. BT sorunlarını hızla önceliklendirmenize yardımcı olur

Service Visibility

Systems Management

Sistem yönetimi, bir kurumsal ağ veya veri merkezindeki BT ekiplerinin sistemlerinin yönetimidir. Etkili bir sistem yönetimi planı, BT’nin bir hizmet olarak sunulmasını kolaylaştırır ve bir kuruluşun çalışanlarının değişen iş gereksinimlerine ve sistem etkinliğine hızla yanıt vermesini sağlar

T

Terminal

Bir bilgisayarla iletişim kuran, klavye ve ekranı birleştiren bir aygıt. Terminaller, verileri kendi başlarına işleyip işleyemeyeceklerine bağlı olarak farklı sınıflara ayrılır

Ticket

Bilet, biletleme. ODYA Teknoloji’nin müşterilerden gelen destek taleplerini yönetmesine fayda sağlayan bir müşteri hizmetleri aracıdır. Bu sistem ile müşterinin destek taleplerini toplanır, bu talepleri kendi metriklerine göre önceliklendirilir ve daha verimli bir müşteri deneyimi yaratılır

U

User Device Tracker

SolarWinds User Device Tracker, IP cihazlarının yükselişiyle ilişkili riskleri ve ağ erişim gereksinimlerini yönetmenize yardımcı olur. Otomatik kullanıcı ve cihaz takibinin yanı sıra güçlü switch port noktası yönetimi özellikleri sunar; böylece ağınıza kimin ve neyin bağlandığını kontrol altında tutabilirsiniz.

V

Virtualizaton

Sanallaştırma

Void

Hükümsüz, geçersiz

Z

Zero Trust Security

Sıfır Güven, kuruluşların kimseye güvenmemesini ve bunun yerine uygulamalarına ve verilerine yönelik her erişim isteğinin kimliğini doğrulamasını ve yetkilendirmesini gerektirir